حق طلاق زوج به زوجه
چه نیازی به حق طلاق زوج به زوجه وجود دارد؟
بسیاری از بانوان تصور می‌کنند موارد دوازده‌گانه ذکر شده در عقدنامه به معنای برخورداری از حق طلاق است. این درحالی است که این موارد فقط برخورداری از بخشی حقوق بانوان را برای آن‌ها فراهم می‌کند. همچنین اثبات شروط عقدنامه برای طلاق در بسیاری از موارد دشوار است و باعث می‌شود زنان مجبور شوند به شرایطی مانند: بخشیدن مهریه رضایت دهند تا بتوانند از همسر ناسازگار خود طلاق بگیرند. وکالت طلاق زوج به زوجه راهی برای برخورداری از حقوق برابر بین مردان و زنان است که در این مطلب با شرایط آن آشنا می‌شویم.
حق طلاق چیست؟
بر اساس ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی و شرع، حق طلاق با مردان است. این حق همچون بسیاری از حقوق دیگر قابل انتقال است؛ یعنی مرد می‌تواند اجرای حق طلاق را از طریق وکالت به همسر خود واگذار کند. بنابراین آنچه گاهی با عنوان حق طلاق زن نامیده می‌شود، در واقع وکالت طلاق زوج به زوجه است. همچنین این وکالت در بیشتر موارد قابل ابطال از سوی مرد است و مانع از درخواست زوج برای طلاق زوجه نیست.
حق طلاق زوج به زوجه در چه شرایطی امکان‌پذیر است؟
دو روش کلی برای دریافت حق طلاق از سوی زوج به زوجه وجود دارد. یکی از آن‌ها این است که این وکالت به شکل یکی از شروط ضمن عقد نکاح در سند نوشته شود. یعنی در ابتدای شروع زندگی مشترک بانوان این وکالت را بنابر توافق با همسر آینده خود از ایشان دریافت کنند.
راه دوم این است که در طول زندگی مشترک، این توافق بین زن و شوهر شکل بگیرد و آن‌ها با مراجعه به یک دفتر اسناد رسمی سند این وکالت را ثبت و امضا کنند. علاوه بر این وکالت، این امکان برای بانوان وجود دارد که بتوانند حقوق دیگری را نیز برای خود ایجاد کنند که در یک سند با عنوان شروط ازدواج تنظیم می‌شود. برخی از این حقوق عبارتند از:
- شرط تحصیل
- شرط اشتغال به کار زوجه
- شرط اجازه خروج زوجه از کشور
- شرط تصنیف اموال در صورت طلاق به هر شکل
- شرط حضانت فرزند
- اختیار تعین مسکن و شهر محل سکونت به زوجه
انواع حق طلاق زوج به زوجه
حق طلاق زوج به زوجه دارای دو نوع کلی است. نوع اول وکالت مطلق یا وکالت بدون قید و شرط نام دارد که بنابر آن زوجه می‌توان هر زمان که ادامه زندگی مشترک خود را با زوج متعسر و سخت و آسیب زننده دید، به رابطه زوجیت پایان دهد.
نوع دوم این وکالت، وکالت مشروط یا وکالت مقید نام دارد. در چنین شرایطی زوج فقط می‌تواند با فراهم شدن برخی شرایط و اثبات آن‌ها در دادگاه، از وکالت خود برای طلاق استفاده کند. مواردی از این شروط در ماده ۱۱۱۹ قانون مدنی بیان شده است. برخی از این موارد عبارتند از:
- ترک انفاق
- غایب بودن همسر
- اختیار کردن همسر دوم
البته در مورد شرطی مانند اختیار کردن همسر دوم، این وکالت در صورتی قابل اجرا است که نشوز زوجه اثبات نشود. زیرا در چنین صورتی، مرد می‌تواند با اذن دادگاه، همسر دوم اختیار کند و زوجه نیز نمی‌تواند از وکالت خود در طلاق برای جدایی بهره بگیرد.
در هر صورت وکالت مشروط و مقید توصیه نمی شود چرا که اثبات آنچه شرط شده گاها بسیار سخت است و انجام وکالت را متعسر و حتی غیر ممکن می سازد .
برخی از نکات حق طلاق زوج به زوجه
در زمانی که وکالت زوج به زوجه همزمان با عقد باشد ، این وکالت ضمن عقد خارج لازم بوده و قابل عزل نیست؛ ولی اگر پس از عقد این وکالت در دفتر اسناد رسمی به زوجه داده شود، حتما باید دقت لازم صورت گیرد که وکالت بلاعزل باشد.
در وکالت هایی که بلاعزل نباشد زوج می‌تواند با طی مراحلی این وکالت را ابطال و وکیل یا زوجه را از آن عزل کند. برخی از نکات راهنمای دیگر در مورد این وکالت را با هم مرور می‌کنیم:
- در سند وکالت طلاق، عموما قابلیت عزل یا عدم عزل و مدت امکان عدم عزل ثبت می‌شود. زیرا این امکان وجود دارد که زوج، تا مدتی مشخص، حق عزل وکیل را از خود ساقط کند.
- به لحاظ حقوقی حق طلاق به زوجه قابل واگذاری نیست و این فقط به شکل وکالت است.
- زوج می‌تواند حق طلاق را به زوجه یا اشخاص دیگر واگذار نماید؛ این امکان در مواردی کاربرد مفید دارد؛ مانند زمانی که زوج در خارج از کشور باشد و می‌تواند این وکالت را به فردی مانند برادر خود برای پیگیری روند جدایی وکالت دهد .
- داشتن وکالت طلاق به‌معنای امکان استفاده از آن بدون وکیل دادگستری نیست؛ بنابراین زوجه برای استفاده از وکالت خود در طلاق باید ابتدا یک وکیل دادگستری انتخاب کند تا او بتواند ازجانب زوج درخواست طلاق را پیگیری و بتوانند گواهی عدم امکان سازش توافقی اخذ نمایند و آن را محقق کند .دلیل این امر به جهت ان است که که در مراجع قضایی و دادگاههای خانواده صرفا وکالت از سوی وکلای رسمی دادگستری پذیرفته است .
- امکان واگذاری وکالت برای انجام مراحل طلاق از جانب زوجه به فردی دیگر و حتی به همسر وجود دارد؛ در این زمینه بسیار اهمیت دارد که این وکالت کاملا شفاف و دقیق باشد؛ همچنین این وکالت باید تمامی موارد را روشن کند که از جمله آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد: تعیین تکلیف جهیزیه، نفقه، حضانت و ملاقات با فرزندان
- برای شروع مراحل استفاده از وکالت طلاق زوج به زوجه برای پایان دادن به زندگی مشترک مدارکی لازم است که برخی از آن‌ها عبارتند از: سند ازدواج یا رونوشت آن، شناسنامه زوجه، کپی کارت ملی زوجه، ترجیحا کپی شناسنامه زوج و اصل وکالت‌نامه محضری طلاق
تنظیم سند حق طلاق زوج به زوجه در دفاتر اسناد رسمی
تنظیم سند وکالت طلاق زوج به زوجه کاری تخصصی است که حتما باید توسط سردفتران مجرب انجام شود. توجه داشته باشید دقت در تنظیم این سند می‌تواند حافظ حقوق گوناگون برای بانوان باشد. همچنین هرگز تصور نکنید دریافت این وکالت لزوما به‌معنای سست شدن روابط بین زوجین است؛ بلکه ما معتقدیم دریافت این وکالت یکی از راه‌ها و لوازم نزدیک شدن به حقوق برابر مردان و زنان است.
کامل بودن متن سند وکالت طلاق زوج به زوجه بسیار اهمیت دارد؛ به‌همین دلیل دفاتر اسناد رسمی با آگاهی کامل و تسلط بر تمامی قوانین و امکانات قانونی، آمادگی دارند تا دقیق‌ترین وکالت‌نامه را برای شما تنظیم کنند.
