بنچاق چیست ؟ در گذشته، بنچاق به سندی عادی که قبل از تصویب قانون ثبت نوشته می شد اطلاق می گردید. این سند معمولا توسط کاتبین و اشخاص باسواد نوشته می شد و توسط معتمدین و علمای دینی مهر و امضاء می گردید و اشخاص برای اثبات مالکیت خود، به آن استناد می کردند. بعد از اجرای قانون ثبت، بنچاق به سندی گفته می شود که دلالت بر نقل و انتقال اموال دارد و در دفتر اسناد رسمی تنظیم و توسط سردفتر مهر و امضا می گردد و حاوی تمام جزئیات و متعلقات و قیمت و شروط و مشخصات مورد معامله می باشد و میبایست در هنگام انجام معامله، محتویات بنچاق مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد.
ایا بنچاق همان قباله است ؟ اوراق و اسناد دلالت کننده بر مالکیت مالک یک ملک که پیش از مدرک کنونی مالکیت آن وجود داشته باشد ( دکتر لنگرودی ترمینولوژی حقوق) مترادف قباله: بنچاق، سند، صداق نامه، عقدنامه، مدرک برابر پارسی: بنچاغ، بنچاک، پیوندنامه
بنچاق یکی از اسناد رسمی است که در برخی جوامع برای ثبت و اثبات مالکیت بر روی اموال غیر منقول مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سند در بسیاری از کشورها با نام‌های مختلفی شناخته می‌شود، مانند “عقد ملکیت”، “عقد ملک”، “عقد ابزاری” و غیره. بنچاق‌ها برای موارد مختلفی مانند بنچاق آپارتمان،خودرو،ملک،زمین و … استفاده می‌شود. در ادامه این مقاله به این موضوع می‌پردازیم که یکی از خدمات دفتر اسناد رسمی ۶۶۲ تهران پس با ما همراه باشید.
بنچاق چیست و کاربرد آن
بنچاق در این روزها به سندی اطلاق می شود که از سوی دفتر ادسناد رسمی صادر و تحویل ذینفع می گردد، سند رسمی و معتبری است که به شخص مالک جدید نشان می‌دهد که حقوق مالکیت بر یک ملک به او منتقل شده است. این سند معمولاً توسط دفترخانه صادر و تحویل داده می‌شود.
کاربرد آن به این صورت است که بنچاق به عنوان یک قرارداد نوعی بین مالک فعلی و فردی که قصد خریداری اموال را دارد، ایجاد می‌شود. این سند حاوی اطلاعاتی است که شامل شرایط و ضوابط مالکیت، توضیحات درباره اموال مورد معامله، قیمت و شرایط پرداخت و سایر جزئیات مربوط به معامله است.
بنچاق در ابتدا به عنوان یک سند عادی تنظیم می‌شود و پس از آن، با اجرای مراحل و معاهدات قانونی مربوط، به سند تک برگی تبدیل می‌شود. این مراحل شامل ثبت در دفتر املاک و سایر تشریفات جهت ثبت مدارک مالکیت مربوطه باشد.
تبدیل بنچاق به سند تک برگی در واقع به معنی ثبت رسمی مالکیت در دفتر املاک اداره ثبت است به نحوی که حقوق و تبعات حقوقی مربوط به آن مالکیت برای مالک و بعد از وفات او، برای وراث، مشخص شود. این امر به مالک امکان می‌دهد تا در صورت نیاز در مواقع اختلاف و حتی فروش یا انتقال اموال، بتواند به راحتی ادعای مالکیت خود را اثبات کند و معامله را انجام دهد.
اشکال سند بنچاق
این سند در گذشته اهمیت بالایی داشته است وبه صورت قباله یا سند دست نویسی بود که در نزد مراجع تقلید و علماءدینی تنظیم می شده و برای مشخص کردن مالکیت ملک استفاده می‌شد.
الف : نمونه بنجاق تنظیمی در محضر فضل‌الله نوری مازندرانی (۳ دی ۱۲۲۲ – ۹ مرداد ۱۲۸۸) معروف به شیخ فضل‌الله نوری
اما با تصویب قانون ثبت اسناد و املاک مصوب ۲۶ اسفند ماه ۱۳۱۰ شمسی تنظیم قراردادها و اسناد به دفاتراسناد رسمی سپرده شد و سران دفاتر نسبت به انجام این امر خطیر و ثبت و کتابت قراردادها و معاملات مراجعین اقدام نموده و بنچاق را به صورت رسمی صادرمی کردند
ب : نمونه سند تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی تا سال ۱۳۹۲ در این فرمت ها تنظیم می شده
ج : نمونه بنچاقی که در سال ۱۳۹۲ در دفاتر اسنادد رسمی تنظیم می شده
د: نمونه سند مورد استفاده دفاتر اسناد رسمی از بیست و پنجم شهریور ۱۳۹۲
البته در خصوص اسناد مالکیت پس از ثبت عمومی ادارات ثبت نسبت به صدور اسناد مالکیت به صورت دفترچه ای اقدام نمودند و البته در حال حاضر تمامی سندهای قدیمی باید به سند تک برگی تبدیل شود
یکی از موضوعات مرتبط این مقاله، سند تک برگ و مراحل صدور آن چیست، است که برای اطلاعات بیشتر می‌توانید این مقاله را مطالعه کنید.
مدارک لازم برای تبدیل بنچاق به سند تک برگ
برای تبدیل این سند یا سند منگوله دار به سند تک برگ، باید به دفترخانه یا دفتر ثبت اسناد مراجعه کنید. مدارک مورد نیاز برای تبدیل بنچاق به سند تک برگ عبارت است از:
۱. اصل سند مالکیت منگوله دار
شما باید اصل سند مالکیت منگوله دار را به همراه داشته باشید.
۲. آدرس دقیق و کد پستی ملک و کروکی ملک
شما باید آدرس دقیق و کد پستی ملک را ارائه دهید.
۳. اگر مالک ملک، خریدار جدید ملک باشد سند ابتیاعی
اگر شما خریدار جدید ملک هستید و قصد دارید این سند ملک را به نام خود تبدیل کنید، نیاز به ارائه مدارک هویتی و سند (بنچاق) ابتیاعی خود دارید.
۴. بنچاق و برگه خلاصه معامله
شما باید این سند ابتیاعی بنجاق و برگه خلاصه معامله را به همراه داشته باشید.
۵. فرم درخواست سند تک برگ
در برخی از موارد، شما باید فرم درخواست سند تک برگ را پر کنید و به همراه مدارک دیگر تحویل دهید. این فرم ممکن است توسط دفترخانه یا دفتر ثبت اسناد مربوطه فراهم شود.
خ
مراحل تبدیل بنچاق به سند تک برگ
مراحل تبدیل اسناد مالکیت به سند تک برگ عبارتند از:
ابتدا باید به دفتر ثبت اسناد رسمی مراجعه کنید
مدارک زیر را به دفتر اسناد رسمی ارائه فرمایید
اصل سند مالکیت
اصل بنچاق
خلاصه معامله
مدارک هویتی
فرمی که در بالا مشاهده می فرمایید تکمیل
و پاکت مخصوص که از سوی دفتر به شما داده شده را تکمیل و امضا نمایید
اطلاعات از سوی دفترخانه در سامانه ثبت اسناد منعکس و اسکن تمامی مدارک نیز به اداره ثبت ارسال و سپس در سامانه پست نیز این مراتب منعکس و سپس مدارک از سوی دفتر اسناد رسمی ارائه دهنده خدمات تحویل نماینده پست می شود و در بازه زمانی ۱۵ الی ۴۰ روزه سند مالکیت به نشانی اعلامی شما واصل می شود.
یکی از موضوعات مرتبط این مقاله،اسناد تجاری الکترونیکی، است که برای اطلاعات بیشتر می‌توانید این مقاله را مطالعه کنید.
بنچاق چرا مهم است ؟
این سند به عنوان یک سند رسمی و مدرکی از مالکیت ملک در گذشته اهمیت بسیاری داشته است. این سند شجره‌نامه‌ای است که جزئیات مربوط به خریدار، فروشنده، آدرس ملک و هزینه‌های صورت گرفته را به طور کامل و دقیق نشان می‌دهد. در واقع، این سند به عنوان مدرکی قانونی و معتبر، ادعای مالکیت را برای فردی که آن را در اختیار دارد تثبیت می‌کند. اهمیت این سند در معاملات املاک و مستغلات به دلایل زیر است:
۱. تثبیت مالکیت
این سند با تأیید قانونی و شرعی، مالکیت یک شخص را بر روی ملک مشخص می‌کند و از ادعاهای مالکیت نامشروع جلوگیری می‌کند. این سند به عنوان مدرکی قابل قبول در دادگاه یا سایر نهادهای قانونی، مالکیت را تثبیت می‌کند.
۲. احراز مالکیت
این سند شامل اطلاعات شخصی خریدار و فروشنده است که شامل نام، آدرس و سایر مشخصات است. این اطلاعات به عنوان مدرکی است که هویت افراد را تأیید می‌کند و در صورت نیاز، می‌توان از آن برای اثبات هویت استفاده کرد.
۳. قابلیت استناد
این سند به عنوان یک مدرک رسمی، به صورت قانونی قابل ارجاع است. این به معنای آن است که در صورت بروز اختلافات یا نیاز به اثبات مالکیت، می‌توان به بنچاق مراجعه کرده و آن را به عنوان دلیلی قانونی برای حمایت از ادعاها و حقوق مالکیت استفاده کرد.
تعداد بنچاق‌های تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی
بنا به ماده ۲۱ قانون دفاتر اسناد رسمی، اگر طرفین درخواست کننده نسخه‌های اصلی بنچاق باشند، دفاتر اسناد رسمی باید نسخه‌های اصلی را به تعداد طرفین تهیه کنند. همچنین، یک نسخه اضافی از بنچاق تنظیم خواهد شد که باید در دفترخانه نگاه‌داری شود. طرفین همچنین می‌توانند از رونوشت یا فتوکپی بنچاق استفاده کنند. بنابراین، تعداد بنچاق‌ها باید برابر با تعداد طرفین درخواست کننده باشد و طرفین می‌توانند نسخه‌های اصلی را دریافت کنند و یا از رونوشت و فتوکپی استفاده کنند.
برای اطلاع از نکات تنظیم قرارداد پیش فروش و شرایط که لازم از لحاظ شود، این مقاله را مطالعه کنید.
نمونه بنچاق قدیمی
در زیر یک نمونه بنچاق قدیمی را مشاهده می‌کنید:
نمونه بنچاق جدید
در زیر یک نمونه تصویر سند بنچاق جدید را مشاهده می‌کنید که سند ملکی است:
نمونه سند تک
در زیر یک نمونه سند تک را مشاهده می‌کنید:
جمع بندی
در گذشته وقتی که قراردادی بین دو طرف برای انتقال مالکیت اموال غیر منقول مثل زمین یا خانه منعقد می شد، از بنچاق به عنوان یک سند عادی تنظیمی در نزد افراد امین همچون مراجع تقلید و علماء دینی تنظیم می شد. در این صورت، بنچاق برگه‌ای بود که اطلاعات و شرایط قرارداد را در بر داشته و با مهر و امضا ایشان تایید می شد. این سند به عنوان مدرکی برای اثبات مالکیت در صورت نیاز استفاده می شد . اگرچه بنچاق در برخی جوامع به عنوان یک سند استفاده می‌شده است، اما با عنایت به پیشرفت و حساسیت مالکیت املاک در بسیاری از سیستم‌های قانونی مدرن، به منظور اثبات مالکیت معمولاً نیاز به سند رسمی و ثبت شده در دفاتر املاک و مالکیت می‌باشد. بنچاق به تنهایی در بسیاری از سیستم‌های حقوقی معاصر به عنوان یک سند رسمی معتبر شناخته نمی‌شود و تمایل به استفاده از سند رسمی و ثبتی در این سیستم‌ها روز به روز افزایش می‌یابد.
سوالات متداول
نام دیگر بنچاق چیست ؟
این سند در بسیاری ازجوامع با نام‌های مختلفی مانند سند ملکیت، بنچاق، سند، صداق نامه، عقدنامه، مدرک برابر پارسی: بنچاغ، بنچاک، پیوندنامه. شناخته می‌شود.
آیا بنچاق معتبر است؟
بنچاق به عنوان یک سند رسمی که از طریق دفترخانه یا دفتر ثبت اسناد صادر می‌شود، اعتبار قانونی دارد. این سند معمولاً نشان‌دهنده انتقال حقوق مالکیت یک ملک است و شامل جزئیات مربوط به خریدار، فروشنده، آدرس ملک و هزینه‌های مرتبط است. تفاوت بنچاق نسبت به مبایعه نامه که یک قرارداد عادی خرید بین خریدار و فروشنده است، این است که سند رسمی می باشد و اعتبار بیشتری دارد.
بنچاق را از کجا تهیه کنیم؟
برای دریافت بنچاق باید به دفترخانه یا دفتر ثبت اسناد که نقل و انتقال در آن‌جا انجام شده است مراجعه کنید.
