مدارک مورد نیاز تنظیم اسناد مهریه

 مدارک مورد نیاز تنظیم اسناد مهریه 

در هنگام مراجعه جهت تنظیم اسناد بخشش یا وصول مهریه یا ابراء آن شامل مدارک مورد نیاز تنظیم اسناد مهریه موارد زیر است. حتما قبل مراجعه مدارک را آماده نموده و آنها را همراه داشته باشید.

۱-  سند نکاحیه یا همان عقد نامه

۲- شناسنامه و کارت ملی زوجین

۳- اخذ استعلام از دفتر ازدواج تنظیم کننده سند نکاحیه مبنی بر عدم صدور اجراییه البته لازم به تذکر می باشد که اخذ استعلام از دفتر ازدواج صرفا جهت تنظیم سند وصول مهریه و یا صلح مهریه الزامی می باشد و برای تنظیم سند ابرا مهریه حسب مقررات الزامی به اخذ استعلام نمی باشد

صرفا” حضور زن در دفتر اسناد رسمی در کمال عقل و سلامت و رشد کفایت می‌کند.

نکته

توجه داشته باشید جهت تنظیم اسناد اهلیت مراجعه کننده شرط می‌باشد لذا داشتن حداقل سن قانونی ((۱۸ سال))  الزامی است.

در خصوص بانوانی که در زمان تنظیم سند هنوز به سن رشد قانونی نرسیده اند ((زیر هجده سال )) ولی قهری ایشان اعم از پدر و جد پدری میتوانند نسبت به تنظیم و امضا سند اقدام نمایند .

به‌ موجب ماده ۳۰ قانون دفاتر اسناد رسمی، “سردفتران و دفتریاران موظفند نسبت به تنظیم و ثبت اسناد مراجعین اقدام نمایند مگر آنکه مفاد و مدلول سند مخالف با قوانین و مقررات موضوعه و نظم عمومی یا اخلاق‌حسنه باشد…” بنابراین سردفتران مکلف به تنظیم اسناد در دفاتر اسناد رسمی هستند، مگر اینکه مفاد سند مخالف قانون باشد. هنگام تنظیم اقرارنامه ابراء مهریه در دفاتر اسناد رسمی همانند روند تنظیم هر سند رسمی دیگری در صورت تردید در هویت طرفین، سردفتر می تواند از متقاضی ثبت درخواست کند و دو نفر شاهد معرفی کند که هویت وی را تایید کنند. ماده۵۰ قانون ثبت مقرر می دارد: “هرگاه مسئول دفتر در هویت متعاملین یا طرفی که تعهد کرده است تردید داشته باشد باید دو نفر از اشخاص معروف و معتمد حضوراً هویت آنان را تصدیق و مسئول دفتر مراتب را در دفتر ثبت و به امضای شهود رسانیده و این نکته را در خود اسناد نیز قید نماید.” بنابراین مطابق ماده ۵۰ قانون ثبت، حضور و امضای دو شخص معتمد به عنوان شاهد کفایت می کند و نیازی نیست که این اشخاص، بستگان درجه یک زوجه باشند، مگر اینکه زوجه محجور باشد که در این صورت نیاز به قیم  و اجازه دادستانی می باشد .

✍آیا زنی که مهر خود را به همسرش بخشیده است می‌تواند از بخشش خود رجوع و مهر خود را به صورت مجدد مطالبه کند یا خیر؟

باید سه حالت را از یکدیگر تفکیک کرد:

حالت نخست، زمانی است که زوجه در خصوص مهریه، ما‌فی‌الذمه زوج را ابرا می‌کند. به این بیان که می‌گوید از نظر من تو دیگر تکلیفی برای پرداخت مهریه نخواهی داشت؛ این بیان باعث می‌شود تا تکلیف شوهر در ادای مهر به طور کلی ساقط شود.

حالت دوم زمانی است که زوجه در قبال طلاق، مهریه خود را به شوهر بذل می‌کند. بذل مهر در طلاق‌های خلع و مبارات انجام می‌شود، به این صورت که زن با پرداخت مالی به شوهر، از او می‌خواهد که طلاقش دهد. اگر زن در ایام عده طلاق از بذل خود رجوع کند، طلاق ملغی و کان‌لم‌یکن خواهد شد.

حالت سوم زمانی است که زوجه مهریه خود را به زوج هبه می‌کند. به این بیان که می‌گوید من مهر خود را به تو بخشیدم؛ در این حالت است که همانند سایر اشکال هبه، تکلیف شوهر در پرداخت مهریه به طور کلی از بین نمی‌رود؛ چراکه زن می‌تواند تحت شرایطی از هبه مزبور رجوع و مهر خود را مطالبه کند.

از لحاظ قانونی چه راه­هایی برای سقوط مهریه وجود دارد؟

راه هایی که بانوان میتوانند با آن مهریه خود که اصولاً در قالب دین و به صورت سکه میباشد را ساقط کنند در دفاتر اسناد رسمی به سه روش صورت می­گیرد.

روش اول- اقرار وصول مهریه

زمانی که خانم مهریه خود را از شوهر خود گرفته باشد این سند تنظیم می­شود. برای تنظیم اقرار وصول مهریه مطابق بخشنامه لازم است از دفترخانه ازدواج در خصوص صدور یا عدم صدور اجراییه استعلام گردد

و در صورت صدور اجراییه تکلیف آن توسط دوایر اجرای ثبت مشخص شود و امکان تنظیم سند بدون اخذ استعلام و تعیین تکلیف اجراییه (در صورت صدور) وجود ندارد.

روش دوم- ابراء مهریه

ابراء مهریه برای زمانی است که خانم قصد دارد از مهریه خود چشم پوشی کند و به عبارت ساده از مهریه خود بگذرد. با تنظیم ابراء مهریه زن ساقط شده و دیگر قابل برگشت نیست.

ابراء مهریه از لحاظ حقوقی ایقاع است؛ یعنی تنها با اراده زن واقع میشود و نیازی به قبول مرد ندارد.

باید بدانید ابراء می­تواند نسبت به کل مهریه یا بخشی از آن باشد؛ مثلاً خانمی که ۳۰۰ سکه تمام بهار آزادی دارد میتواند با تنظیم ابراء مهریه ۱۰۰ سکه از ۳۰۰ سکه را ساقط کند و ۲۰۰ سکه همچنان بر ذمه مرد باقی بماند.

نکته: در ابراء مهریه دفترخانه تکلیفی به استعلام از دفترخانه ازدواج و طلاق ندارد.

روش سوم- بذل مهریه

بذل مهریه برای زمانی است که خانم قصد دارد مهریه خود را به شوهرش ببخشد. بذل مهریه هم مانند ابراء می­تواند نسبت به کل مهریه یا بخشی از آن باشد.

بذل مهریه از لحاظ حقوقی عقد است یعنی تنها با اراده زن واقع نمیشود و نیاز به قبول مرد دارد و اگر شوهر آن را نپذیرد بذل مهریه واقع نمی­شود.

نکته: در بذل مهریه دفترخانه تکلیفی به استعلام از دفترخانه ازدواج و طلاق ندارد.

بخشش و کاهش مهریه !

برخی از جامعه‌شناسان معتقدند که مفهوم مهریه می‌تواند به عنوان یک نماد از تعهد و مسئولیت مرد نسبت به زن عمل کند. آنها ادعا می‌کنند که این موضوع می‌تواند به تقویت پایه‌های خانواده و نظم اجتماعی کمک کند. از سوی دیگر، برخی جامعه‌شناسان معتقدند که مهریه می‌تواند منجر به تبعیض و نادیده گرفتن حقوق زنان شود. آنها معتقدند که این مفهوم می‌تواند نشانه یک نظام تبعیض‌آمیز باشد که زنان را به موقعیت دسته دوم در جامعه محکوم می‌کند.

درخواست زنان برای کاهش یا انصراف از درخواست مهریه پس از عقد یک موضوع مهم و حساس است که نشان‌دهنده تغییر نگرش‌ها و نیازهای اجتماعی در جوامع مختلف می‌باشد. این موضوع در بسیاری از جوامع به عنوان یک اقدام جدید و نوآورانه مورد توجه قرار گرفته است. استفاده از این فرصت به عنوان یک ابزار قدرتمند برای تقویت جایگاه زنان و حقوق آنان در ازدواج، نشانگر شکافی در قوانین و فرهنگهای ازدواج در جوامع مختلف است. این اقدام می‌تواند به عنوان نمادی از استقلال مالی و تصمیم‌گیری زنان در زندگی خانوادگی و اجتماعی دیده شود. با این حال، فرایند کاهش یا انصراف از مهریه پس از عقد با چالش‌های خود مواجه است. به عنوان مثال، اعمال این حق توسط زنان ممکن است در برخی از جوامع به دلیل تضاد با فرهنگ‌ها و قوانین موجود، با مقاومت و واکنش روبرو شود. همچنین، این اقدام نیازمند آگاهی کامل از حقوق قانونی و اجتماعی زنان و همچنین خودکفایی اقتصادی آنها است. برای پیاده‌سازی این اقدام، آموزش و آگاهی‌رسانی جامعه از اهمیت بالایی برخوردار است. افزایش آگاهی از حقوق زنان، تشویق به استقلال اقتصادی آنها، و پشتیبانی از این اقدامها از جمله راهکارهای موثر برای اجتماعی کردن این تغییرات است. همچنین، توسعه قوانین و مقررات مدنی که حقوق زنان را تضمین می‌کنند و تشویق به این اقدامها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

در نهایت، این اقدام می‌تواند به عنوان یک گام مهم برای تعادل بیشتری در امور مربوط به ازدواج و خانواده در جوامع مختلف مورد توجه قرار گیرد

ابراء مهریه یا بذل؟ کدام بهتر است؟

خیلی از زن و شوهرها به توافق می­رسند که خانم تمام یا بخشی از مهریه ­اش را  بخشش کند و در ازای آن وکالت طلاق بگیرد. وقتی که به دفترخانه مراجعه می­ کنید دفترخانه هم می­تواند سند ابراء مهریه تنظیم کند یا بذل مهریه.

دفاتر اسناد رسمی هم عموماً هم ابراء یا بذل را در قالب اقرار تنظیم می­کنند. تیم حقوقی مشاورم باش متشکل از کارشناسان حقوقی و ثبت به شما توصیه می­کند که از قالب ابراء مهریه استفاده گردد؛

زیرا در یک سری از آراء توسط قضات، رأی به حق رجوع در بذل مهریه داده شده اما ابراء از استحکام به مراتب بیشتری برخوردار بوده و احتمال نقض آن در محاکم بسیار پایین است.

با توجه به مباحث تخصصی امور مهریه مخصوصاً ابراء و بذل و اقرار وصول پیشنهاد می­کنیم  قبل از هر گونه اقدامی با سردفتر اسناد رسمی مشورت نموده و با اطلاع از تبعات سند تنظیمی یک سند کامل و بدون هرگونه مشکلات احتمالی در آینده تنظیم کنید.

دفتر اسناد رسمی ۶۶۲ تهران